روغن کتان چیست؟ 24 خاصیت بی نظیر و مضرات آن

روغن کتان یا روغن زغر دارای خواص شگفت انگیزی می باشد. دانه کتان که از نظر علمی با نام Linum usitatissimum شناخته می شود و در فرهنگ های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. اگرچه اعتقاد بر این است که منشا آن منطقه مدیترانه است اما کانادا، روسیه، فرانسه و آرژانتین بزرگترین تولید کنندگان آن هستند. این گیاه بسیار پرکاربرد است و در مناطق مختلف آب و هوایی رشد می کند.

برای هزاران سال این ماده نه تنها به عنوان یک ماده اصلی در کتان بلکه به عنوان یک منبع غذایی بسیار مفید و به راحتی در دسترس نیز مورد استفاده قرار می گرفت. در این مقاله از بکرینا بیشتر با خواص روغن کتان آشنا خواهید شد.

روغن کتان چیست؟

روغن کتان چیست؟

روغن کتان یا بزرک یک روغن گیاهی غلیظ است که از طریق پرس سرد دانه کتان به دست می آید. در این مقاله خواص روغن کتان و مضرات احتمالی آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد. روغن بذر کتان، سرشار از اسیدهای چرب امگا 3، امگا 6، امگا 9، ویتامین B، پتاسیم، منیزیم، فیبر، پروتئین و روی است.

این روغن یکی از رایج ترین روغن نباتی هایی است که از زمان های قدیم به دلیل چشمگیرترین مزایای سلامتی مورد استفاده قرار می گرفته است. عطر و طعم این روغن تلخ و رنگ آن زرد روشن می باشد. روغن کتان در زیبایی و درمان برخی از بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه با برخی از خواص این روغن آشنا خواهید شد.

ارزش غذایی

مواد مغذی مقدار بر حسب هر 100 گرم
کالری 884 (کیلو کالری)
پروتئین 0/11 (گرم)
چربی کل 99/98 (گرم)
کلسیم 1/00 (میلی گرم)
فسفر 1/00 (میلی گرم)
روی 0/07 (میلی گرم)
کولین 0/20 (میلی گرم)
ویتامین E 0/47 (میلی گرم)
ویتامین K 9/30 (میکرو گرم)
اسیدهای چرب اشباع 8/98 (گرم)
اسیدهای چرب اشباع نشده 67/85 (گرم)
اسیدهای غیر اشباع 18/44(گرم)

خواص روغن کتان برای سلامتی

1- غنی از اسیدهای چرب امگا 3

روغن کتان غنی از اسیدهای چرب امگا 3 است. مصرف یک قاشق غذاخوری در روز از این روغن می تواند اسید های چرب ضروری بدن را فراهم کند.

2- کاهش التهاب

توانایی ضد التهابی روغن کتان به جلوگیری از اشکال مختلف التهاب در بدن، از جمله درد مفاصل، عضلات و همچنین بیماری های جدی تر مانند آرتروز و حتی نقرس کمک می کند. بنابراین اگر بیماری التهابی دارید حتماً روغن زغر را در رژیم غذایی خود بگنجانید.

3- تقویت مغز

امگا 3 برای تقویت مغز بسیار مفید می باشد و پزشکان همیشه مصرف ماهی را هفته ای یک بار به دلیل امگا 3 موجود در آن پیشنهاد می کنند. اما برخی از افراد ممکن است به هر دلیلی نتوانند از ماهی استفاده کنند. از آنجایی که روغن کتان سرشار از امگا3 می باشد، مصرف روزانه آن می تواند امگا3 بدن را فراهم کند.

4- ارتقا سلامت پوست

روغن کتان یکی از مهمترین روغن هایی است که به مراقبت از پوست کمک می کند، زیرا غنی از آنتی اکسیدان، منیزیم و ویتامین B است. بنابراین می توانید با آن بسیاری از مشکلات پوست را درمان کنید. همچنین این روغن حاوی اسید های چرب است که به مرطوب سازی پوست کمک می کند، سلولهای مرده در سطح پوست را از بین می برد و چین و چروک صورت را محو می کند. آنتی اکسیدان روغن کتان می تواند آکنه، سوختگی، اگزما، پسوریازیس و عفونت را نیز درمان کند.

5- تقویت سلامت قلب و عروق

چندین مطالعه نشان داده است که روغن کتان به دلیل دارا بودن اسید های چرب اشباع نشده مانند امگا3 برای سلامت قلب بسیار مفید می باشد، زیرا مصرف خوراکی روزانه یک قاشق غذاخوری از روغن دانه کتان به مدت 12 هفته، منجر به کاهش قابل توجهی در سطح سیستول و دیاستول فشار خون کمک می شود، خاصیت ارتجاعی عروق خونی و التهاب را بهبود می بخشد که این ها در سلامت کلی قلب نقش بسزایی دارد.

6- درمان یبوست و اسهال

این روغن می تواند در معالجه اسهال و یبوست نیز مؤثر باشد، زیرا مطالعه ای که اخیراً روی حیوانات آزمایشگاهی انجام شده است نشان می دهد که روغن بزرک توانایی تنظیم حرکات دستگاه گوارش و دفع را دارد که باعث می شود از بروز اسهال جلوگیری کند. در مطالعه ای دیگر، محققان دریافتند که مصرف منظم روغن بذر کتان به دلیل فیبر که دارا می باشد در بهبود هضم و رفع یبوست کمک می کند.

7- کاهش عفونت ها

به دلیل محتوای بالای اسیدهای چرب امگا 3 و آنتی اکسیدان موجود در روغن کتان، برخی مطالعات نشان داده اند که این روغن توانایی کاهش التهاب دارد که از این نظر بسیار شبیه روغن زیتون می باشد.

جلوگیری از سرطان با روغن کتان

8- کاهش رشد سلول های سرطانی

یکی دیگر از اجزای مهم روغن دانه کتان محتوای آنتی اکسیدانی بالای آن است. روغن بذر کتان سرشار از استرول های گیاهی است که به آنها فیتواسترول نیز گفته می شود و آنها به عنوان آنتی اکسیدان های بسیار قدرتمند عمل می کنند. به این معنی که می توانند از آسیب رادیکال های آزاد در قسمت های مختلف بدن مانند سرطان جلوگیری کنند. علاوه بر این، لیگنان موجود در روغن بذر کتان تأثیر مستقیمی بر تعادل هورمونی در بدن ما دارند که این به معنای کاهش احتمال ابتلا به سرطان های مرتبط با هورمون می باشد.

9- تعادل هورمونی را حفظ می کند

بدن خانم ها به خصوص تعادل هورمون ها در آن ها مانند استروژن، بعد از یائسگی به طرز چشمگیری تغییر می کند. روغن دانه های کتان حاوی ترکیبات لیگنان می باشد که تعادل هورمونی را بسیار تحت تأثیر قرار می دهد و به بسیاری از زنان یائسه کمک می کند تا با نوسانات هورمون استروژن در بدن بهتر کنار بیایند.

10- مناسب برای بیماران تحت همودیالیز

دیالیز اغلب باعث عفونت و بالا رفتن سطح کلسترول می شود. روغن زغر ممکن است وضعیت بیمارانی را که تحت همودیالیز قرار می گیرند را بهبود بخشد، زیرا تحقیقی که در مجله بین المللی همودیالیز در سال 2012 منتشر شد، نشان داد که مصرف خوراکی این روغن دو بار در روز به مدت 8 هفته در طی دیالیز، باعث کاهش سطح کلسترول و لیپوپروتئین با چگالی کم می شود.

11- کاهش خشکی چشم

خشکی چشم یا سندرم خشکی چشم زمانی اتفاق می افتد که تولید اشک کاهش می یابد و بنابراین چشم نمی تواند چرب و مرطوب باشد که این برای سلامت چشم و بینایی سالم ضروری است. روغن کتان بسیار غنی از اسیدهای چرب ضروری امگا 3 و مواد مغذی است که با کاهش سوزش، قرمزی و سایر اختلالات بینایی به بهبود خشکی چشم کمک می کند. 

12- کاهش فشار خون بالا

طبق مطالعه ای ثابت شده است که روغن کتان به دلیل دارا بودن نوعی اسید چرب امگا 3 به نام آلفا-لینولنیک اسید می تواند فشار خون را کاهش دهد.

13- کاهش علائم ذات الریه

ذات الریه یک بیماری است که میلیون ها نفر در سراسر جهان به آن مبتلا هستند. این بیماری در اثر عوامل مختلف عفونی ریه ایجاد می شود و که نفس کشیدن، دریافت اکسیژن کافی و کنترل سرفه را مشکل ساز می کند. محققان دریافته اند که امگا 3 موجود در این روغن می تواند به عنوان فیلتر هوا عمل کرده و از آسیب های رادیکال های آزاد جلوگیری کند. همچنین این روغن می تواند برای درمان آسم نیز مفید باشد.

14- مناسب برای کاهش وزن

یکی از مهمترین مزایای روغن بذر کتان برای لاغری، بالا بردن میزان متابولیسم است زیرا این روغن سرشار از اسیدهای چرب می باشد که باعث افزایش سوزاندن چربی می شود. همچنین مصرف خوراکی این روغن موجب دیر هضم شدن غذا می شود که در این صورت فرد برای مدت طولانی احساس گرسنگی نمی کند، بنابراین این موضوع می تواند موجب لاغری شود.

15- تقویت مفاصل

روغن بذر کتان حاوی درصد بالایی از کلسیم، آهن و پتاسیم است. علاوه بر این دارای اسیدهای امگا3، ویتامین B1 ،C ،A و درصد زیادی آنتی اکسیدان می باشد. به همین دلیل از روغن کتان برای مراقبت و تقویت مفاصل استفاده می شود. شما می توانید مفاصل را با روغن کتان گرم تا زمانی که درد مفاصل آرام شوند، ماساژ دهید.

روغن کتان برای پوست و مو

خواص روغن کتان برای پوست

اگرچه بسیاری از مزایای تغذیه ای روغن دانه کتان از زمان های بسیار قدیم برای انسان شناخته شده است، اما برخی از تمدن ها مانند یونانیان و مصریان باستان از این روغن برای زیبایی پوست و مو استفاده می کردند. در ادامه با برخی از مزایای روغن کتان برای زیبایی آشنا خواهید شد.

1- مرطوب کننده

روغن دانه کتان حاوی بسیاری از مواد مرطوب کننده از جمله اسید های چرب و ویتامین می باشد که می تواند سلول های مرده پوست را از بین می برد و به تولید سلول های جدید کمک کند که برای جوان سازی پوست بسیار مؤثر است. از این روغن می توان به صورت مستقیم بر روی پوست خشک استفاده کرد و یا با کرم های مرطوب کننده ترکیب کنید و بعد مصرف کنید. همچنین می توان از آن به عنوان بالم طبیعی لب استفاده کرد.

2- درمان التهابات پوستی

از روغن دانه کتان می توان برای معالجه عفونت هایی که بر اثر حساسیت یا آفتاب سوختگی استفاده کرد، زیرا حاوی آنتی اکسیدان ها و اسید های چرب امگا3 می باشد که می تواند از پوست در برابر آلودگی های مختلف محافظت کند. همچنین فیتواسترول های این روغن در کاهش التهابات پوستی بسیار مؤثر می باشد.

3- پاک کننده آرایش

روغن دانه کتان برای پاک کردن لوازم آرایشی به خصوص آرایش چشم کاملا بی خطر است. همچنین در این صورت می تواند مژه ها و پلک ها را مرطوب و تغذیه کند که این امر باعث افزایش رشد مژه ها و بهبود آنها می شود. بنابراین می توان روغن کتان را یکی از روغن های بسیار مفید برای سلامت چشم معرفی کرد.

4- درمان پلک های متورم

ورم پلک ها می تواند به دلیلی مانند عفونت، تیروئیدچشمی و … رخ دهد. از روغن بزرک می توان برای درمان پلک های متورم استفاده کرد. شما می تواند با آغشته کردن یک تکه پنبه به روغن کتان و قرار دادن آن به مدت نیم ساعت روی پلک هایتان تورم آن ها را از بین ببرید. تکرار این روند به صورت روزانه بری درمان مؤثر تر می باشد.

5- رفع چین و چروک

روغن تخم کتان حاوی آنتی اکسیدان هایی است که برای مهار رادیکال های آزاد و جلوگیری از آسیب سلول کار می کند. همچنین این روغن به بدن کمک می کند تا کلاژن در پوست تولید کند و از به وجود آمدن علائم پیری زودرس مقابله کند. این امر موجب می شود چین و چروک های پوست و خطوط ظریف زیر چشم را کاهش دهد.

خواص روغن کتان برای مو

1- رطوبت بخشیدن به مو

برای درمان موهای وز و خشک می توانید از روغن کتان استفاده کنید. زیرا این روغن سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 و ویتامین های مغذی است که به مرطوب سازی مو کمک کرده و از خشک شدن آن جلوگیری می کند.

2- درمان شوره سر

اسیدهای امگا 3 علاوه بر تأمین رطوبت مو، پوست سر را نیز تغذیه می کند. همچنین آنتی اکسیدان های این روغن خاصیت ضد التهابی دارند که از هر گونه التهاب جلوگیری کرده و یا آن را درمان می کند که اینها به طور قابل توجهی در رفع شوره سر بسیار مؤثر است.

3- جلوگیری از ریزش مو

روغن کتان غنی از آنتی اکسیدان، پروتئین و ویتامین E است. این ترکیبات می توانند به درمان فولیکول های آسیب دیده مو کمک کرده، از بافت موها محافظت کند، جریان خون را بهبود بخشد و چربی پوست سر را متعادل کند. این موارد برای رشد مو تاثیرگذار می باشد.

4- جلوگیری از سفید شدن موها

روغن بذر کتان حاوی ویتامین E است که گردش خون را تقویت می کند و در خنثی کردن رادیکال های آزاد مفید است. همچنین آنتی اکسیدان های این روغن می تواند سلامت پوست سر و مو را حفظ کنند که در نتیجه باعث می شود از سفید شدن زودرس مو جلوگیری کند.

مضرات روغن کتان برای سلامتی بدن

  • اگر روغن کتان و هر روغن گیاهی دیگر در حد اعتدال مصرف شود برای بزرگسالان کاملا بی خطر می باشد. باید توجه داشته باشید که در طول روز از این روغن در دوز های مناسب استفاده کنید. زیرا مصرف بیش از حد ممکن است دچار واکنشهای آلرژیک، اسهال، انسداد روده، التهابات پوستی و … را در پی داشته باشد.
  • افراد مبتلا به دیابت که دارو مصرف می کنند نباید از این روغن استفاده کنند، زیرا روغن کتان حاوی ترکیباتی می باشد که قند خون را کاهش می دهد که مصرف همزمان داروهای دیابت و این روغن باعث می شود قند خون بیش از حد افت کند و عوارض جدی به همراه داشته باشد.
  • این روغن به دلیل دارا بودن استروژن می تواند در چرخه قاعدگی اختلال ایجاد کند که به همین دلیل مصرف آن برای خانم های باردار و شیرده ممنوع می باشد.

نکته: توجه داشته باشید قبل استفاده موضعی از این روغن به مقدار زیاد، حتما آن را در حد دو قطره بر روی نقطه ای از پوست که در معرض دید نباشد تست کنید. اگر بعد از 2 ساعت واکنشی مانند سوزش، خارش، کهیر، قرمزی و … مشاهده نشد، می توانید با خیالی آسوده از آن استفاده کنید.

آیا تا به حال از روغن کتان استفاده کرده اید؟ در زمینه خواص روغن کتان چه تجربه ای دارید؟ لطفا نظرات و پیشنهاد های خود را با کاربران بکرینا در میان بگذارید.

منبع: mawdoo3

4.2/5 - (5 امتیاز)

2 دیدگاه برای “روغن کتان چیست؟ 24 خاصیت بی نظیر و مضرات آن

  1. elara گفته:

    سلام روغن کتان برای چروک صورت خوبه ؟ لطفا طریقه مصرف روغن کتان رو هم توضیح بدید.

    • پشتیبان سایت گفته:

      سلام
      بله روغن کتان در از بین بردن چین و چروک صورت بسیار موثر است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *